|
|
ระบบหอสมุดรัฐสภาอเมริกัน เป็นระบบการจัดหมวดหมู่หนังสือกับห้องสมุดของรัฐสภาอเมริกัน ซึ่งจัดตั้งขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1800 มีการออกกฎหมายให้จัดหาสถานที่
วางกฎข้อบังคับ และแต่งตั้งบรรณารักษ์สำหรับห้องสมุดประธานาธิบดีโธมัสเจฟเฟอร์สัน
จึงได้แต่งตั้ง นายจอห์น เบคลีย์ (John Beekley) เป็นบรรณารักษ์คนแรกของห้องสมุด (บุญถาวร หงสกุล, 2521, หน้า 1)
การจัดหมวดหมู่หนังสือในระยะแรกจัดแบบง่าย ๆ โดยจัดเรียงตามขนาดของหนังสือ และเมื่อหนังสือมีจำนวน
มากขึ้นเริ่มมีการจัดหมวดหมู่ตามเนื้อหาวิชาโดยการแบ่งหมวดหมู่เป็น 18 วิชา ระยะต่อมาประธานาธิบดี โธมัส เจฟเฟอร์สัน ได้เสนอขายหนังสือส่วนตัว จำนวน 6,487 เล่ม
ให้แก่รัฐสภาทำให้ห้องสมุดมีความจำเป็นในการแบ่งหมวดหมู่วิชาให้
กว้างขวางยิ่งขึ้น และหนังสือที่ได้รับมาจากการขายมีการจัดหมู่ตามแนวความคิดของเจฟ เฟอร์สัน ซึ่งแบ่งหมวดหมู่หนังสือออกเป็น
44 หมวด เมื่อจำนวนหนังสือได้ทวีปริมาณเพิ่มขึ้น และประกอบกับมีการก่อสร้างอาคาร หอสมุดหลังใหม่ ทำให้มีความจำเป็น
ในการจำแนกหมวดหมู่หนังสือให้รัดกุมและเหมาะสมยิ่งขึ้น
ผู้ที่มีความสำคัญต่อการปรับปรุงและพัฒนาระบบการจัดหมู่สำหรับห้องสมุดของรัฐสภาคือ นายเฮอร์เบริต์ พัทนัม (Herbert Putnum)
ซึ่งเดิมเป็นบรรณารักษ์ห้องสมุดประชาชน เมืองบอสตันพัทนัมดำรงตำแหน่งอยู่นานถึง 40 ปี (บุญถาวร หงสกุล, 2521, หน้า 2-8)และ
ได้พัฒนาระบบหอสมุดรัฐสภาอเมริกันอย่างสมบูรณ์และใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วโลกระบบหนึ่ง
ระบบหอสมุดรัฐสภาอเมริกันแบ่งหมวดหมู่วิชาออกเป็น 20 หมวด (Chan, 1985, p. 369) ใช้อักษรโรมัน A-Z ยกเว้นตัวอักษร
I O W X Y เพื่อสำหรับ การขยายหมวดหมู่วิชาการใหม่ ๆ ในอนาคต
ตารางการแบ่งหมวดหมู่หนังสือ ระบบหอสมุดรัฐสภาอเมริกัน แบ่งหมวดหมู่วิชาการเป็น 20 หมวด (Chan, 1985, pp. 276-277) คือ
A : ความรู้ทั่วไป
B : ปรัชญา ศาสนา
C : ประวัติศาสตร์
D : ประวัติศาสตร์สากล
E-F: ประวัติศาสตร์อเมริกา
G : ภูมิศาสตร์ มานุษยวิทยา คติชนวิทยา
H : สังคมศาสตร์
J : รัฐศาสตร์
K: กฎหมาย
L : การศึกษา
M : ดนตรี
N : ศิลปกรรม
P : ภาษาและวรรณคดี
Q : วิทยาศาสตร์
R : แพทยศาสตร์
S : เกษตรศาสตร์
T : เทคโนโลยี
U : วิชาการทหาร
V : นาวิกศาสตร์
Z : บรรณารักษศาสตร์
การใช้สัญลักษณ์
ระบบหอสมุดรัฐสภาอเมริกัน ใช้สัญญลักษณ์ผสมโดยใช้อักษรตัวใหญ่ประจำหมวดวิชาใหญ่ มีการแบ่งหมู่ย่อย โดยใช้อักษรโรมันตัวใหญ่ซ้อนเพิ่มเติม จากนั้นจึงใช้เลขอารบิค
1- 9999 เพื่อแบ่งหมวดหมู่วิชาการ
ตัวอย่าง
หมวดใหญ่และหมวดย่อย
Q วิทยาศาสตร์
QA คณิตศาสตร์
QB ดาราศาสตร์
QC ฟิสิกส์
QD เคมี
ตัวอย่าง
การกระจายหมวดหมู่วิชาด้วยต้วเลขหลังตัวอักษร
QD เคมี
23.3.26
71-142 เคมีวิเคราะห์
146-197 อนินทรีย์เคมี
241-441 อินทรีย์เคมี
การใช้ตารางช่วย
ระบบหอสมุดรัฐสภาอเมริกากันมีตารางช่วยสำหรับเพิ่มเติมรายละเอียดตามตารางการจัดหมวดหมู่อีกมาก เป็นตารางช่วยเติมเพื่อแสดงรายละเอียดตามวิธีเขียน
การแบ่งตามเขตภูมิภาค การแบ่งตามยุคสมัย การแบ่งตามตัวอักษรย่อของ
ชื่อใดชื่อหนึ่ง
การใช้ตารางช่วยจะมีอยู่ในเกือบทุกหมวดหมู่ และมีลักษณะการใช้ที่อาจแตกต่างกันออกไป
ตัวอย่างการให้เลขหมู่
หนังสือชื่อ ประวัติศาสตร์ในประเทศ .P7G8 โปแลนด์ เขียนโดย V.S. Gubarev มีเลขหมู่ เป็น
QB33
.P7G8
อธิบายโดยสรุป
QB ดาราศาสตร์
33 ประวัติศาสตร์, แบ่งตามประเทศ, A-Z
.P7 ประเทศโปแลนด์ (ตามตารางRegions and Countries in one Alphabet)
G8 เลขผู้แต่งของ Gubarev
หนังสือชื่อ ความเป็นมาของแรงงานและกรรมกรในแคลิฟอร์เนีย โดย D.F.Selvin มีเลขหมู่เป็น
HD8083
.C2S4
อธิบายโดยสรุป
HD ประวัติความเป็นมาทางเศรษฐกิจ
8083 แรงงานและกรรมกรในประเทศสหรัฐอเมริกา
.C2 มลรัฐแคลิฟอร์เนีย
S4 เลขผู้แต่งของ Selvin
|
|
