|
ระดับภาษาในการสื่อสาร
การใชภาษาสื่อสารตองใชใหเหมาะสมกับโอกาส สถานการณ และสัมพันธภาพระหวางบุคคล ระดับภาษาเปนตัว
กําหนดความเหมาะสม ชวยใหเกิดผลดีในการสื่อสาร ระดับภาษาแบงเปน 5 ระดับ คือ
1. ระดับพิธีการ ภาษาระดับนี้ใชสื่อสารกันในที่ประชุมที่จัดขึ้นอยางเปนพิธีการ เชน การเปด ประชุมรัฐสภา การ
กลาวรายงานในพิธีมอบปริญญาบัตร หรือประกาศนียบัตร การกลาวสดุดี การเขียนรอย แกวอยางประณีต ผูสง
สารมุงแสดงออกใหเห็นถึงความขลัง ความศักดิ์สิทธิ์ ความทรงภูมิปญญา ฯลฯ ไม มุงประโยชนที่จะใหผูรับสาร
ไดมีสวนรวมแสดงความคิดเห็น หากจะมีการกลาวตอบก็ตองกระทําอยางเปน พิธีการในฐานะผูแทนกลุมเทานั้น
2. ระดับทางการ ภาษาระดับนี้มิไดมุงหมายที่จะใหผูฟงมีสวนรวมในการสื่อสารโดยตรงเชนกัน ผูสงสารมุงเสนอ
ขาวสารแนวคิดและทรรศนะ ไปสูกลับรับสารขนาดใหญ เชน การแถลงขาวอยางเปนทาง การตอสื่อมวลชน การ
ใหโอวาทตอคณะบุคคล การเขียน บทบรรณาธิการในหนังสือพิมพ การเขียนบทความ ทางวิชาการ
3. ระดับกึ่งทางการ ภาษระดับนี้มักใชในการปรึกษาหารือกิจธุรกิจระหวางบุคคลหรือกลุมบุคคล มีการเปดโอกาส
ใหผูรับสารมีสวนรวมแสดงความคิดเห็นรวมกับผูสงสาร ภาษาระดับนี้จะใชในการประชุมกลุม การปรึกษางาน
การวางแผนรวมกัน การเขียนบทความแสดงทัศนะในหนังสือพิมพ การเสนอรายการสารคดี กึ่งวิชาการ
4. ระดับสนทนา อาจเรียกวา ระดับลําลอง ภาษาระดับนี้มักใชในการสื่อสารกับเพื่อนสนิท อาจมี ถอยคําที่เคยใช
กันเฉพาะกลุมหรือเขาใจความหมายตรงกันในกลุมเทานั้น
5. ระดับกันเอง ภาษาระดับนี้จะใชในวงจํากัด ใชระหวางบุคคลที่สนิทสนมคุนเคยกัน มาก ๆ สถานที่ที่ใชมักเปนที่
สวนตัว เชน ที่บานในหองที่เปนสัดสวนของตนโดยเฉพาะ ถอยคําที่ใชอาจมีคํา แสลง คําที่ใชเฉพาะกลุม ภาษา
ระดับนี้ไมนิยมบันทึกเปนลายลักษณอักษรภาษาของมนุษยนั้นมีหลายระดับ ผูที่ประสบความสําเร็จในการสื่อ
สารตองรูจักและฝกฝนการใช ภาษาใหถูกตอง
ภาษามีความสําคัญในฐานะเปนเครื่องมือสืบคนความรูตาง ๆ ที่คนรุนปจจุบันไดเรียนรูนั้น เปนผลมาจากการคิดคน
การทดลองรวบรวมประสบการณ หรือความคิดเห็นจากคนรุนกอนที่บันทึกไวผานสื่อตาง ๆ เชน เอกสาร สิ่งพิมพ แถบบันทึก
เสียง วีดิทัศน ภาพยนตรซีดี-รอม แผนซีดี อินเตอรเน็ต ฯลฯ ซึ่งมนุษยจะสามารถเรียนรูสิ่งตาง ๆ นอกเหนือจากที่ตนประสงค
เองไดโดยอาศัยภาษาเปนเครื่องมือในการสืบคน สังคมมนุษยจึงพัฒนาโดยตอเนื่องตลอดมา ถาไมมีภาษามนุษยคงตองใช
เวลาหาความรู ประสบการณ และคิดคนดวยตนเองมากกวาจะเรียนรูสิ่งที่มนุษยในอดีตไดคนพบกันไวแลว ศศิธร ธัญลักษณ
นานันทและคณะ (2542:29-30) ไดกลาววา โดยปกติกระบวนการในการสืบคนของมนุษยก็จะมีขั้นตอนที่สําคัญอยู 3 ขั้นตอน
คือ
1. ขั้นที่ผูสืบคนปรับสภาพของตนใหพรอมที่จะรับสาร ไดแก ปรับอารมณ ปรับจิตใจ ปรับสภาพอากาศ ปรับเวลา
ปรับเครื่องรับ กรณีที่จะสืบคนผานเครื่องมือสื่อเทคโนโลยี เชน หากตองการสืบคนจากเอกสารการพิมพ ผูสืบคน
ที่ดีก็ควรมีอารมณที่แจมใส มีสมาธิ หากสถานที่ที่มีแสงสวางและอากาศที่พอเหมาะ ตลอดจนรูจักคัดสรร
เอกสารสิ่งพิมพที่เห็นวาจะใหขอมูลตรงตามที่ตนตองการมากที่สุด
2. ขั้นที่ผูสืบคนแปลความหมายของสัญลักษณเพื่อทําความเขาใจ ขั้นนี้อาจเรียกไดวาเปนขั้นถอดรหัส สาร ผูสืบ
คนจําเปนตองอาศัยความรูความสามารถทางภาษา เขาไปพิจารณาเพื่อแปลความหมายหรือตีความ สัญลักษณ
เหลานั้นสัญลักษณที่ผูสงสารใชนั้น อาจไมใชตัวอักษรเสมอไป แตอาจเปนสัญลักษณในรูปแบบตาง ๆ เชน เปน
เสียง ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว ตาราง กราฟ แผนภูมิ
3. ขั้นที่ผูสืบคนนําความเขาใจไปใช หมายถึง พฤติกรรมหลังจากที่ผูสืบคนไดรับรูสาร หรือเขาในสาร นั้นแลว ผูสืบ
คนอาจนําความเขาใจนั้นไปใชประโยชนในการเขียนรายงาน หรือนําเสนอตอที่ประชุม หรือจะเก็บไว เปนความรู
เปนความพึงพอใจเฉพาะตน ก็ยอมขึ้นอยูกับวัตถุประสงคของการสืบคนในแตละครั้ง
ในกระบวนการการสืบคนทั้ง 3 ขั้นตอนนี้ภาษาจะเปนเครื่องมือที่มีบทบาทสําคัญอยางยิ่ง เชน การคัด สรรสื่อสาร
สนเทศในขั้นตอนที่ 1 ผูสืบคนตองใชภาษาในการพิจารณาและการตัดสินใจวาจะเลือกสื่อสารสนเทศชิ้นใด สวนในขั้นตอนที่ 2
และ 3 นั้น เปนเรื่องของภาษาโดยแทจริง เพราะถาหากผูสืบคน ไมมีความรูความสามารถทางภาษา เชน อานหนังสือไมออก
ไมเขาในศัพท ฯลฯ ยอมไมสามารถแปลความหมาย ของสัญลักษณที่สืบคนได และยิ่งในขั้นตอนสุดทายซึ่งเปนขั้นการนําไปใช
ประโยชนนั้น ผูสืบคนจําเปนตองมีความ สามารถทางภาษาที่อยูในระดับดีพอสมควรจึงจําเปนตองมีความสามารถทางภาษาที่
อยูในระดับดีพอสมควรจึงจะทํา ใหบรรลุผลตามที่มุงหมายไวได
จากเหตุผลและขอเท็จจริงดังกลาว เราจึงสามารถกลาวไดวา แมในปจจุบันหรือในอนาคต เราจะมี เครื่องมือสื่อสาร
สนเทศมากมายและทันสมัยเพียงใดก็ตามภาษาก็ยังมีบทบาทสําคัญในการสืบคนอยูทุกขั้น ตอนอยางที่ไมอาจจะปฎิเสธไดซึ่ง
ทัศนีย กระตายอินทร (2542 : 29-30) ไดกลาวถึงกระบวนการสืบคนความรู โดยใชภาษาเปนเครื่องมืออาจทําไดหลายลักษณะ
ไดแก การฟง การฟงเปนทักษะที่ใชมากที่สุดการฟงทําใหเปนคนรอบรู เปนการสงเสริมปญญา ผูที่รูคุณคาของการฟง จะได
แนวความคิดความรูไปใชในการพูดและการเขียน การฟงอยางไรจุดมุงหมายยอมได ประโยชนนอยกวาการฟงอยางมีจุดมุง
หมาย ผูฟงที่ดีตองสามารถจับเนื้อความของ เรื่องที่ได และนําเนื้อความนั้นมาพิจารณาวาผิด ถูก โดยอาศัยความรูที่เรามีอยู
เมื่อไตรตรองโดยรอบคอบและเห็น วาถูกตองแลวจึงยอมรับ
การอาน การอานชวยทําใหเกิดความงอกงามทางสติปญญา เปนวิธีการหนึ่งที่มนุษยใชศึกษาหาความรู ใหแกตนเอง
ตลอดมา การอานเปนการสงเสริมและพัฒนาสติปญญา ความคิด และเพิ่มพูนประสบการณ นอกเหนือ จากความบันเทิง
อารมณที่ไดรับ โดยเฉพาะในยุคปจจุบันความกาวหนาทางเทคโนโลยีและวิทยาการใหม ๆ รุดหนาไป อยางรวดเร็ว ลวนแตมี
อิทธิพลตอความเปลี่ยนแปลงในการดํารงชีวิตและพัฒนาคุณภาพชีวิต ผูอานมิใชแตเพียง อานออก อานได แตตองอานเปน
คือตองรูจักอานอยางวิเคราะหวิจารณจึงจะสามารถนําไปใชใหเกิดประโยชนได
การรูจักอานหนังสือมีสวนชวยสรางความสําเร็จในการดําเนินชีวิตของบุคคลไดมากผูที่มีความสามารถ พิเศษในการ
อานมักจะไดรับความเจริญกาวหนาอยางรวดเร็ว โดยเฉพาะปจจุบันการอานขยายวงกวางออกไปมาก คือนอกจากอานหนังสือ
แลว อาจจะตองรูวิธีอานขอมูลจากคอมพิวเตอร อินเตอรเน็ต (Internet) อินตราเน็ต (Intranet) ซีดีรอม (C.D.Rom) อีกดวย
การถาม เปนลักษณะการเก็บรวบรวมขอมูลตามเปาหมาย ในการตั้งคําถามผูซักถาม หรือผูสอบถาม จะตองกําหนด
เปาหมายเอาไวลวงหนาวาตองการจะทราบเรื่องอะไร ในแงไหน แลวจึงตั้งประเด็นคําถามตามที่ตอง การ การถามอาจใชเปน
การขยายรายละเอียดของขอมูล การคิด คือ กระบวนการใชสมองเพื่อพัฒนามโนภาพใหม ๆ ใหเกิดขึ้นในระบบการรับรูของ
มนุษย การ คิดอาจจะคิดเพียงคนเดียวหรือรวมกันคิดก็ได คนเราจะมีความคิดไดก็ตอเมื่อเปดใจกวาง มีความตื่นตัวกับสภาพ
แวดลอม สังเกตความสัมพันธระหวางสิ่งตาง ๆ ตอบตัวตลอดจนอานแลวคิดโตแยงสิ่งที่อานพบ
วิธีคิดมีหลายวิธี ไดแก วิธีคิด
เชิงวิเคราะห วิธีคิดเชิงสังเคราะห วิธีคิดเชิงประเมินคา การสะสมความคิดกระทําไดโดยการศึกษาเลาเรียนทั้งทางตรงและทาง
ออม การไดยินไดฟงมาก การได อานมาก การไดเห็นมาก และการไดฝกฝนความคิดอยูตลอดเวลา
การบันทึก เปนการเขียนหรือจดเรื่องราว ขอมูลตาง ๆ การจดบันทึกเปนกระบวนการที่เกิดจากการรับ สารผานการ
อาน การฟง การถาม การคิด การสังเกต แลวบันทึกเรื่องราวไว ขอมูลที่บันทึกอาจจะนําไปใชประโยชน ไดหลายลักษณะ ไดแก
ใชประโยชนทางวิชาการ เชน นําขอมูลไปเขียนรายงาน หรือบทความทางวิชาการ หรือเปน การบันทึกเพื่อความจําเพื่อชวยใน
การอางอิง หรือยอนกลับมาศึกษาหารายละเอียดเมื่อตองการ
|
|